پیشینه و مبانی نظری سبک های شناختی

سبک های شناختی سبک شناختی یکی از مباحثی است که به تفاوت های فردی در جریان یادگیری اشاره دارد و با ورود آن به ادبیات روانشناسی تعاریف گوناگونی برای آن ارائه شده است . افراد از لحاظ توانایی های ذهنی ، روش های آموختن ، سبک و سرعت یادگیری ، علاقه و انگیزش نسبت به کسب دانش و انجام فعالیت های تحصیلی با هم تفاوت دارند . در واقع یکی از موضوعات مرتبط با تفاوت های فردی در یادگیری روش ها و راههای یادگیری آنهاست . از عواملی که هر فرد با خود به موقعـیت یادگیری می آورد ، روشهای یادگیری است . اگرچه تمام انسانها توانایـــی یادگیری دارند ، اما میــــزان و نحوه ی یادگیری انسان ها ، حتـی در موقعـــیتی یکســان ، متفــاوت است . شاید یکـی از مهمـــترین دلایــل آن روشهـــای یادگیری متفاوت آنان باشد ( الهی ، آزادفلاح ، رسول زاده ، طباطبایی ، 1383 ). روش های یادگیری دارای انواع گوناگونی هستند و مــــی توان آنها را به ســـه گـــروه تقسیم کرد : روشهای شناختی ، روشهای عاطفی و روشهای فیزیولوژیک . روشهای یادگیری شناختی عبارتند از طریقی که شخص موضوعات را ادراک می کند ، اطلاعات را به خاطر می سپارد ، درباره ی مطالب می اندیشد و مسائل را حل می کند . این روشها بسیار متنوع اند و مهمترین آنها عبارتند از روش های وابسته به زمینه و نابسته به زمینه ( ولفولک ، 1995 )، تکانشی و تاملی ( بایر و اسنومن 1993 )، روش های مفهوم سازی ، روش های پردازش کننده ی کلامی در برابر پردازش کننده دیداری ، روشهای انعطاف پذیر و انعطاف ناپذیر ، روشهای سنت گرا در مقابل خردگرا ( فراهانی ، 1376 به نقل از بیگی ، انور ، 1388 )، و روشهای یادگیری همگرا ، واگرا ، جذبکننده ، انطباق یابنده ( کلب ، 1985 ). در این پژوهش از دسته بندی اخیر استفاده شده است . بنابراین در ادامه از میان این سه دسته سبک یادگیری ، سبکهای شناختی کلب که مدنظر ماست را بیشتـــر توضیح می دهیم . اصطلاح سبک یادگیری معادل ، سبک شناختی به کار می رود . سبک شناختی را عمدتاً به عنوان روشی که یادگیرنده به کمک آن اطلاعات را پردازش می کند تعریف کرده اند . هرچند نظریه پردازان اصطلاحات سبک یادگیری و سبک شناختی را جــدا از هم می دانند ، اما اکثریت صاحبنـــظران و روان شنــاسان تربیتی آن دو را معادل هم به کار می برند . سبک شناختی به صورت راههایی که شخص می اندیشد و به جهان می نگرد تعریف شده است ( سریواستاوا ، 1997 ). مفهوم سبک های شناختی به چگونگی یادگیری یادگیرنده اشاره می کند . دی چکو و کرافورد ( 1974 ، ص 62 به نقل از سیف ) سبک های شناختی را به عنوان « راههای شخصی که در آن افراد اطلاعات را در جریان یادگیری مفاهیم و اصول پردازش می کنند » تعریف کرده اند . هوهن  ( 1995 ) گفته است . اصطلاح سبک یادگیری به باورها ، رحجــانها